
Santa Croce: waar Venetië lust reguleerde als handel
2 juni 2025
Palazzo Dandolo: waar maskers achter gesloten deuren vielen
2 juni 2025In 1638, terwijl in een groot deel van Europa nog steeds heksen werden verjaagd of hoeren werden opgehangen, deed Venetië wat Venetië altijd deed: er werd een casino geopend.
Ze noemden het De Ridotto — "de privékamer" — maar iedereen wist wat het werkelijk was: een officieel gelicentieerde pleziermachine. Niet alleen om te gokken, maar voor alles wat te koop, te ruilen of te verleiden viel.
Achter de deuren, verborgen in de buurt van de kerk van San Moisè, verwedden edelen met maskers fortuinen over bassetta En Faro Terwijl ze warme chocolademelk dronken en hun gehandschoende handen zowel kaarten als dijen streelden. Gouden munten klonken op marmeren tafels. Parfum en zweet vermengden zich in de lucht. Maar niemand kwam hier alleen voor de kaarten. Het echte geld wisselde tussen de gemaskerde courtisanes en hun rijke, roekeloze klanten.
Dit was de speeltuin van de gevaarlijkste vrouwen van Venetië: de cortigiane onesteZe waren geen prostituees. Ze waren kunstenaars. Ze hadden evenveel verstand van poëzie, politiek als van kussenpraat. Ze verkochten hun lichaam niet – ze verkochten hun invloed.
Onder de bekendste spelers bevond zich een jonge, ambitieuze gokker genaamd Giacomo CasanovaIn zijn memoires gaf hij toe dat hij complete fortuinen had verloren aan de tafels van de Ridotto's, om ze vervolgens uren later terug te krijgen in privévertrekken boven, waar bepaalde schulden na intieme transacties konden worden 'heronderhandeld'.
De Ridotto was geen ondeugd die voor de staat verborgen bleef. Het was de staat. Venetië legde belasting op elke munt, vergunde elk bordeel en hield toezicht op elk schandaal – waardoor lust, naast zijde en zout, een extra exportproduct werd.
Maar deze nachten hadden een prijs. Jonge edellieden verloren in een paar nachten hun hele familiefortuin. Bruidsschatten verdwenen. Politieke allianties vielen uiteen. En altijd, achter de dikke fluwelen gordijnen, zweefde de schaduw van chantage.
Buitenlandse ambassadeurs zetten vaak courtisanes in als spionnen en ontfutselden geheimen tijdens fluistergesprekken na de coïtus. Ten minste twee grote diplomatieke schandalen tussen Venetië en Oostenrijk begonnen met kussengesprekken in privévertrekken van Ridotto.
Tegen de jaren 1770, toen de macht van Venetië verzwakte, deed het Ridotto dat ook. Toen Napoleon in 1797 arriveerde, sloot het voorgoed zijn deuren. Het gebouw staat er nog steeds, geruisloos opgenomen in Hotel Monaco & Grand Canal. Toeristen lopen er zonder blikken of blozen langs.
Maar als je lang genoeg stilstaat, kun je het bijna horen: het zachte geschud van de kaarten, het gedempte gekreun achter gesloten deuren en de zorgvuldige berekeningen van de mannen die kwamen gokken, maar vaak veel meer verloren dan geld.
Want in Venetië had alles een prijs.
En het huis won altijd.