Carampane: de officiële rosse buurt van Venetië waar seks een beroep was, geen schandaal

Je zult geen neonlichten of schandalige reclameborden tegenkomen als je Rio Terà de le Carampane vandaag de dag binnenrijdt. Alleen smalle steegjes, slaperige grachten, wasgoed dat uit de ramen hangt en het stille geroezemoes van het alledaagse Venetië. Maar ga vijf eeuwen terug in de tijd en je staat in het hart van een van Europa's meest georganiseerde en openlijk beheerde sekseconomieën.

Tegen het einde van de 15e en het begin van de 16e eeuw stond Venetië voor hetzelfde dilemma als elke rijke havenstad uiteindelijk: te veel rijkdom, te veel verleiding en te veel lichamen die naar genot snakken. Maar in tegenstelling tot veel katholieke staten die prostitutie probeerden te onderdrukken onder het mom van morele paniek, zag Venetië – altijd een handelsrepubliek – een kans op winst en controle.

Hier, in Carampane, was prostitutie niet illegaal. Het was handel. De staat verstrekte vergunningen, reguleerde de prijzen, wees werkdistricten aan en inde belastingen. De bordelen waren niet verborgen als schandelijke holen; ze waren geïntegreerd in de economie van Venetië, net als de specerijenhandel of de zijdemarkt.

De prostituees hier waren niet de elitecourtisanes zoals Veronica Franco, die diplomaten, koningen en dichters ontving. De vrouwen van Carampane behoorden tot de arbeidersklasse van de seksindustrie – de lichtshow — vrouwen die onder strikte staatsrichtlijnen opereerden. Velen waren buitenlanders, voormalige slaven die uit het Oosten waren gekocht, of vrouwen uit verarmde Venetiaanse families met weinig overlevingskansen. Voor sommigen was het een bittere noodzaak; voor anderen was het een kans op relatieve onafhankelijkheid in een samenleving die vrouwen weinig mogelijkheden bood om hun eigen inkomen te beheren.

In 1509 had Venetië de meeste bordelen met een vergunning officieel in Carampane ondergebracht om de handel beter te kunnen controleren en controleren. De stad stelde overheidsfunctionarissen aan, genaamd castaldi toezicht houden op het district, ervoor zorgen dat de prijzen eerlijk waren, geschillen werden beslecht en er routinematig gezondheidsinspecties werden uitgevoerd. De prostituees mochten geen parels, zijde of dure sieraden dragen – zulke luxe was voorbehouden aan de hoge courtisanes – maar ze vonden toch manieren om zich te onderscheiden: kleurrijke sjaals, geparfumeerde oliën, weelderige kapsels en een gefluisterde reputatie.

De naam "Carampane" zelf raakte zo nauw verbonden met de handel dat het in de loop der tijd evolueerde tot een Venetiaanse slangterm voor oudere prostituees of vrouwen die hun beste tijd gehad hebben. Zelfs vandaag de dag is het in het lokale dialect nog steeds gebruikelijk om iemand een carampana is niet bepaald een compliment.

Hoewel de zaken in Carampane goed gingen, werd de wijk zorgvuldig geïsoleerd. De stad bouwde speciale afscheidingen en borden om de wijk te scheiden van de nabijgelegen, respectabele wijken. Klanten kwamen binnen via specifieke steegjes en trappen, waarvan er vele nog steeds bestaan. Ze kronkelden als een labyrint, ontworpen om identiteiten te verbergen en tegelijkertijd de handelsstroom te behouden.

Maar zelfs hier vervaagden de grenzen tussen klasse en controle. De Venetiaanse adel, altijd meester van mazen in de wet, bezocht Carampane regelmatig in vermomming, sloot langdurige overeenkomsten met bepaalde vrouwen en promoveerde hen soms tot privé-maîtresses of sponsors. Schandalen braken vaak uit – edele zonen trouwden met voormalige prostituees, kerkelijke functionarissen verwekten in het geheim kinderen, chantage verspreidde zich door de gangen van de palazzo's.

Een van de beroemdste corruptiezaken van Venetië uit 1537 betrof een overheidsfunctionaris, Marco Giustinian, die ervan werd beschuldigd zijn favoriete bordeel te beschermen tegen belastinginspecties, terwijl hij in het geheim twee kinderen verwekte bij een ex-man. carampanaHet schandaal bereikte de Raad van Tien, het wrede staatsgerechtshof van Venetië, en resulteerde in boetes, verbanning en een openbare bevestiging van de staatscontrole over ondeugden.

Tegenwoordig is Rio Terà de le Carampane een stille, bijna onschuldige plek – het erotische verleden is nauwelijks zichtbaar, tenzij je weet waar je naar op zoek bent. Geen plaquettes markeren de geschiedenis. Geen toeristische borden vieren haar rol. Maar onder de kalme stenen schuilt een opmerkelijk stukje van Venetië's ware identiteit: een stad die nooit heeft geprobeerd de zonde uit te wissen, maar er in plaats daarvan mee heeft leren omgaan als een winstgevende handel.

Want in Venetië werd zelfs voor genot belasting betaald.